ماساژ کودک

چه از نظر جسمی و چه از نظر روحی,لمس کردن و تماس با کودک امری حیاتی است.حتی برای جنینی که در رحم مادر می باشد.در بسیاری از کشورهای گرمسیری , ماساژ کودک بخشی از مراقبت و پرورش صحیح کودک می باشد.چرب کردن , پوست بدن کودک را در آب و هوای گرمسیری محافظت می نماید به ویژه آن که باور عمومی ( در مورد ساکنین این مناطق ) بر این است که کشش و حرکات آرام ماساژگونه به رشد کودک کمک می کند. این باور می تواند درست باشد ,چرا که تحقیقات پزشکی نشان داده است که کودکانی که به طور مرتب ماساژ می گیرند سریع تر رشد می کنند.
ارتباط و رابطه بین والدین و کودک می تواند به یافتن راهی شخصی برای لمس کردن کودک و به آرامش رساندن او بیانجامد.والدینی که به طور مرتب کودک خود را ماساژ می دهند شاهد آن هستند که چگونه خواب کودک آرام شده و غذای خود را با آسودگی میل می کند و نفخ و قولنج که در ماه های اول نوزاد را آزرره می کند , با تنظیم و تقویت سیستم گوارش او بهبود می یابد . شما می توانید کودک خود را از همان هفته اول تولد با روغن , به نرمی و ملایمت ماساژ دهید.بهتر است تا پایان ماه اول , این کار را هر روز با اختصاص حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه از وقت خود ادامه دهید.به همین منظور , سعی کنید هر روز وقتی برای این کار پیدا کنید.
بهتر است ماساژ را زمانی که کودک احساس نشاط و شادی می کند و گرسنه و خسته نمی باشد انجام دهید.حدود نیم ساعت پس از شیر دادن بسیار مناسب و ایده آل می باشد.اگر پس از پایان ماساژ با روغن , کودک را با آب گرم حمام کنیم کودک شما از این کار لذت خواهد برد و به محض آنکه دست شما با بدن او تماس پیدا کند دلگرم شده و احساس نشاط پیدا می کند.کودکان به مثابه دریافت کننده ماساژ , با تکان خوردن و دست و پا زدن خوشحالی خود را اعلام می کنند.
نکات قابل توجه برای ماساژ کودکان :
کودکان به هنگام دریافت ماساژ باید در فضای گرمی قرار داشته باشند.بهترین شکل برای ماساژ دادن به کودکان این است که مادر (یا ماساژ دهنده )روی زمین بنشیند و پاهایش را دراز کند .اگر می خواهید برای کمرتان تکیه گاهی داشته باشید بهتر است به دیوار تکیه داده یا از پشتی استفاده کنید.برای شروع , کودک را روی پاها به صورت طاقباز بخوابانید در حالیکه پاهایش به طرف شکم شما بوده و سر به طرف پنجه پا .بهتر است پاهای شما لخت باشد تا کودک از تماس بیشتر پوست به پوست بهره مند شود.برای جلوگیری از صدمه ناشی از افتادن کودک بر روی زمین ,زیر پاهایتان حوله ای بزرگ یا پتو پهن کنید .در مورد نوع روغن , باید حتما از روغن های گیاهی که به خوبی جذب می شوند استفاده کرد.مثلا روغن بادام یا روغن دانه انگور .روغن باید به صورت گرم استفاده شود, به همین منظور بهتر است شیشه روغن در یک ظرف آب گرم قرار داده شود.دست های شما نیز باید گرم باشد و هرگونه زیور آلات و فلز (انگشتر , دستبند , ساعت و غیره ) را از خود دور کنید تا مبادا به کودک صدمه بزند.از سوی دیگر فلزات هر کدام طول موج انرژی خاص خود را دارند و می توانند با یکدیگر ایجاد تداخل کرده و مانع تعادل انرژی های مثبت و منفی (یین و یانگ ) گردند.
حرکات دستها و ضربات با نوک انگشتان , از مرکز به طرفین و عمدتا از بالا به پایین می باشد.باید توجه داشت که پوست بدن کودک نباید کشیده شود . هر حرکت را باید سه بار تکرار کرد.بهتر است حرکت دستها و ضربات منظم و ریتمیک باشد.
آماده سازی :
ابتدا باید با روغن تمامی پوست بدن کودک را از بالا تا پایین (به جز صورت ) به نرمی روغن مالی کرد.از زیر گردن و شانه ها تا کف پاها.از کف دستها یا ساعد خود برای پخش کردن روغن روی پوست کودک استفاده کنید.توجه داشته باشید چه در مورد کودکان و چه در مورد افراد بالغ , از ریختن روغن به بدن آنها باید پرهیز کرد , زیرا احساس ناخوشاُیندی به او دست می دهد. روغن را باید ابتدا در کف دستها ی خود بریزیم و با مالیدن کف دستهایبه همدیگر آن را پخش کرده و سپس دستهای روغنی شده خود را به بدن نوزاد بمالیم.
جلو بدن :
برای کودک کار ماساژ را از جلو شروع می کنیم تا او با دیدن چهره ما احساس آرامش کند وما نیز بتوانیم از واکنش های او پی ببریم که آیا فشار دست ها مناسب است یا خیر.ماساژ خیلی نرم , احساس عدم اطمینان را در کودک به وجود می آورد و ماساژ سخت نیز ( با فشار زیاد او را آزرده می کند.همانطور که قبلا نیز ذکر شد ماساژ را باید از بالا شروع کرد , سینه , شکم , شانه , بازوها و دست ها , سپس پایین تنه , ران ها , زانو , ساق و جلو و کف پاها . پس از کامل کردن قسمت جلو بدن , او را به پشت خوابانده و به همین ترتیب کار را دنبال می کنیم .
حرکت اول : شروع از قفسه سینه
از میان قفسه سینه کار را آغاز می کنیم و با کف دستها , با یک حرکت چرخشی , از وسط سینه به سمت شانه ها حرکت کرده و سپس به سمت دنده ها رو به پایین آمده و مجددا به قسمت میانی سینه می رویم.
حرکت دوم : ماساژ از لگن تا شانه
ابتدا از دو طرف لگن با نوک انگشتان هر دو دست , به صورت چنگکی و بازی گونه به سمت شانه چپ کودک پیش می رویم.سپس دوباره به نقطه اول برگشته و از هر دو سمت لگن کار را شروع کرده و به سمت شانه راست حرکت می کنیم.باز به نقطه اول بر می گردیم و این بار با کف دستها به صورت لغزشی به سمت شانه چپ حرکت کرده و بار دیگر از نقطه شروع به سمت شانه راست او حرکت می کنیم .هر کدام از این حرکات را حداقل سه بار تکرار می کنیم.
حرکت سوم : بازوها و دست ها
با یک دست , دست کودک را در دست خود نگه می داریم و با دست دیگر که به بازوی کودک حلقه شده است , آرام رو به پایین حرکت کرده و نقطه به نقطه با نوک انگشتان خود به بازو و ساعد فشار ملایمی وارد می کنیم (چیزی شبیه چنگ زدن ) و از قسمت بالای بازو تا مچ دست پیش می رویم.این حرکت را سه بار تکرار می کنیم.
حرکت چهارم :کف دستها
ابتدا با انگشت شست هر دو دست , انگشتان چنگ شده کودک را باز می کنیم و سپس با یک دست , مچ دست او را گرفته و با دست دیگر از بالای کف دست تا نوک انگشتان را با سر دادن دست خود و چنگ زدن انگشتان (حلقه کردن انگشتان به دور انگشت های کودک ) تمامی قسمت های کف دست و انگشتان او را ماساژ می دهیم.این عمل را چهار تا پنج بار تکرار می کنیم.
حرکت پنجم : ماساژ شکم
با کف و لبه های خارجی دست ها , از سمت راست شکم شروع کرده و به سمت چپ می رویم در حالیکه با یک حرکت ریتمیک و مداوم , دستها را از راست به چپ و یکی بعد از دیگری بر روی شکم کودک حرکت داده و این ناحیه را ماساژ می دهیم.

برگرفته از مجله دانش یوگا
نوشته غلامرضا آذرهوشنگ

باز نشر : آکادمی یوگا مازندران

www.yogaacademy.ir